Un estudo revela desigualdade nas condicións dos permisos paternais e maternais

29 de mayo de 2023

O pasado 8 de abril, Cristina Castellanos Serrano, doutora da UNED, publicou a investigación: “O deseño do sistema de permisos parentais impacta no seu uso segundo o xénero: Introdución do permiso de paternidade en España” onde afirmou que as condicións dos permisos favorecen que as mulleres fagan máis sacrificios económicos para poder coidar aos seus fillos.

OURENSE, 29 de maio de 2023. O pasado 8 de abril, Cristina Castellanos Serrano, doutora da UNED, publicou a investigación: “O deseño do sistema de permisos parentais impacta no seu uso segundo o xénero: Introdución do permiso de paternidade en España” onde afirmou que as condicións dos permisos favorecen que as mulleres fagan máis sacrificios económicos para poder coidar aos seus fillos. A investigación baséase nun enfoque cuasiexperimental, é dicir, un experimento o que os grupos de estudo son escollidos, realizado a parellas heterosexuais con dobre ingreso económico e con fillos de entre 3 e 8 anos nados antes e despois de 2007, ano no que saíu a nova lei de permisos parentales. A base científica do experimento atópase recollida na “Enquisa sobre o uso dos permisos parentales e as súas consecuencias laborais” financiada polo Instituto das Mulleres do Goberno de España e na que participaron 960 pais e 822 nais, en representación de 1.130 fogares madrileños.

O rol de xénero é un dos causantes de que as mulleres asuman máis responsabilidade familiar. Os estudos realizados na investigación confirman que as mulleres utilizan o permiso de maternidade case na súa totalidade, mentres que os homes non utilizan nin o permiso transferible nin o non remunerado. O estudo mostra que o uso da licenza parental remunerada desde 2008 ata 2018 foi utilizada pola maior parte dos pais, independentemente das súas características persoais como a clase social, o cargo dentro da empresa, o tipo de contrato ou a educación. En grandes termos, os homes e as mulleres non teñen diferenzas significativas no uso da licenza parental intransferible e remunerada. Con todo, estes datos indícannos que a carga da muller é maior porque é a que fai sacrificios económicos para poder coidar dos fillos.

Outro dos motivos polos que existe a desigualdade é a diferenza de condicións. En 1994, o permiso de maternidade aumentaba a 112 días a tempo completo e remunerado, dos cales os primeiros 42 días era un permiso exclusivo da nai, pero os 70 días restantes podíanse transferir ao pai. A lei desde 2007 ata 2017 permitiu que os homes tivesen un permiso de 13 días por paternidade, sumado aos 2 días de nacemento e 15 días adicionais retribuídos. Actualmente podemos diferenciar distintos tipos de permiso como o da maternidade, a paternidade, a lactación, o parto e os non retribuídos. Todos teñen termos similares, excepto o último que consiste nun permiso non remunerado.

"O deseño da política importa"

Segundo di Cristina Castellanos, “O deseño da política importa. Un deseño de licenza igual, intransferible e totalmente remunerada para cada pai é necesario para o uso equitativo de pais e nais e, por tanto, para a igualdade de xénero nas familias e o traballo”. O permiso parental está feito para promover máis equidade nos roles de xénero dentro do fogar e fomentar a conciliación familiar, pero aínda existe moita desigualdade. O obxectivo do proxecto foi pescudar se o deseño español do permiso parental intransferible e totalmente retribuído mellora o benestar infantil e a igualdade de xénero nas familias. Anteriormente, as investigacións viraron ao redor das reformas da licenza de paternidade, pero neste novo enfoque estúdanse os distintos tipos de permisos, así como a transferibilidade, os pagos e os propósitos de cada un. Esta investigación tivo tanta relevancia política, grazas á difusión por parte da Plataforma por Permisos Igualitarios de nacemento e Adopción (PPiiNA) dos resultados antes de que o artigo fose publicado, que impactou na reforma do permiso por nacemento e do coidado do menor de 2019. Os datos tiveron relevancia política.

Os novos permisos parentais pretenden fomentar a igualdade no ámbito familiar. Con todo, vemos diferenzas entre o paternal e o maternal. Segundo a investigación, as licenzas terían que ter os mesmos días e as mesmas condicións para reducir a desigualdade familiar. O pasado 28 de marzo, o Goberno aprobou a Lei de Familias, onde hai modificacións da lei, pero na que se segue observando desigualdade de condicións nos diferentes permisos.

UNED Ourense