Mapa web
Youtube
Instagram
Campus UNED

O director de UNED Ourense recolle nunha monografía a depuración de mestres na provincia de A Coruña no franquismo

22 de diciembre de 2018

A investigación, editada pola Fundación Luis Tilve, trata o proceso vivido por dous mil docentes das escolas de primaria entre 1936-1945 

OURENSE, 22 de decembro de 2018.- O director do Centro Asociado á  UNED en Ourense-Aula de extensión da Rúa, Jesús Manuel García Díaz, acaba de ver publicada unha nova  monografía, esta vez de Historia Contemporánea. La depuración del  Magisterio nacional en la provincia da Coruña (1936-1945) acaba de ver a luz da man da Fundación Luís Tilve cuxa sede se acha en Santiago. Este libro, de máis de 500 páxinas, mostra como foi o proceso de depuración administrativa desenvolvido polo primeiro franquismo cos mestres das escolas rurais e urbanas da provincia coruñesa. O traballo de investigación de García permite coñecer o estado da  historiografía sobre esta cuestión en toda España. Despois detense a estudar a escola republicana e a do franquismo, con todo detalle, engadindo numerosa documentación concreta da provincia estudada. Contén, ademais, iste libro, un amplo capítulo de análise dos datos obtidos no traballo de campo, permitindo coñecer co maior detalle a actividade realizada por todas e cada unha das instancias depuradoras, é dicir, a Autoridade  Gubernativa Militar, o Reitorado, a Comisión Depuradora Provincial, a Comisión de Cultura e Ensino; a Comisión Superior  Dictaminadora, a Oficina Técnico Administrativa, o Ministerio de Educación Nacional e o Xulgado Superior de Revisións.

O libro complétase con outro capítulo no que se analiza ao detalle o papel desempeñado polos denunciantes, estudando todos os informes que emitiron. Trátase dos que escribiron alcaldes, Garda Civil, párrocos, homes de bos costumes, Falanxe, mestres delatores, inspectores, particulares e colectivos de veciños mesmo.

Nesta investigación foron achados 2.180 mestres en total e analizáronse os 2.000 expedientes que se gardan no Arquivo Xeral da Administración, en Alcalá de Henares.

A metodoloxía empregada permitiu construír unha base de datos de gran riqueza, pois contén máis de 200.000 rexistros. O libro complétase cunha abundante bibliografía de máis de medio milleiro de obras.  O  libro está prologado polo historiador ourensán Julio Prada, que dirixiu a tese de García Díaz. Tamén hai sendos escritos de presentación asinados  polo presidente da Deputación de A Coruña e pola propia editora, a Fundación Luis Tilve. O volume leva na súa portada unha interpretación da obra de Castelao, A derradeira lección do mestre.

 A nova  monografía científica do director da  UNED en Ourense segue ao Premio Luís Tilve de Investigación e Divulgación Histórica que lle foi entregado a Jesús Manuel García Díaz o pasado día 20 de decembro en Santiago de Compostela. “Nestes tempos en que vivimos, convén  chamar  a atención dado que a  devandita situación  non  é  moi  doada.  Nela  campea a  posverdade, que por  suposto,  tamén afecta  á historia.  Temos, como  dí  Lucien  febvre, que  facer Historia  na medida que  é a única capaz de permitirnos vivir con  reflexos distintos  aos  do  medo,  nun mundo en situación de  inestabilidade definitiva. Porque a Historia comprende e  fai comprender.  Máis  ca  unha lección diaria  é unha condición permanente de atmosfera.  A Historia  resposta  as preguntas que ou  home de  hoxe  fai necesariamente. Explicación de  situacións  complexas en  cuxo ambiente ou  home  debatirase menos  cegamente se  coñece a  súa  orixe”.

O autor do libro  parafraseou tamén, ao recibir o galardón, a Ferrán Sáez  Mateu, cando sinala que hoxe existe a verdade oficial, “algo  escuro e manipulado por toda clase de poderes  na sombra. Ou culto  á emoción  apartou ou sacro respecto  pola  verdade.  Na pantalla,  onde  moita  xente pasamos tempo cada día, tras a  súa superficie infinita aparece a tentación de  escoller entre verdades, mesmo entre  graos de verdades”. García terminou o seu discurso defendendo a loita contra “todo intento de  escurecer vos  feitos e  combater  as falsidades antes de que se infecten”, sinalou García.

Carretera de Vigo Torres do Pino  s/n Baixo 32001 Ourense - . Tel. 988371444 info@ourense.uned.es